"Cơn bão" di động sắp giáng đòn mạnh vào các dịch vụ Web

Một thực tế mà các nhà cung cấp nội dung trên web kiếm tiền chủ yếu từ quảng cáo đang phải đối mặt là càng nhiều người truy cập dịch vụ qua điện thoại di động, nguồn thu của họ càng dễ bị đe dọa.

Facebook vừa mua Instagram với giá 1 tỷ USD như một giải pháp giúp họ có chỗ đứng trên nền tảng mobile đang ngày một lớn mạnh. Trong khi đó, Google trải qua quý thứ hai liên tiếp chứng kiến sự sụt giảm của mô hình quảng cáo CPC (cost per click - trả tiền dựa trên số lượt click) khi một lượng truy cập lớn từ desktop/laptop đã chuyển sang smartphone.

Năm nay, các chuyên gia tin rằng thế giới sẽ chứng kiến sự lụi tàn của kỷ nguyên web 2.0 (giai đoạn con người sử dụng dịch vụ qua trình duyệt web trên máy tính). Thay thế là nền tảng Internet di động với trung tâm là tin nhắn và ứng dụng. Lúc này, mô hình quảng cáo truyền thống (dựa trên lượt truy cập) sẽ là một hướng đi sai và người ta cần tìm ra một giải pháp mới và hợp lý hơn.

Thiết bị di động nở rộ đang đe dọa web truyền thống. Ảnh: Aarp.

Patrick Pichette, Phó chủ tịch kiêm quản lý tài chính của Google, đã đề cập trong cuộc họp với các nhà đầu tư của hãng này tuần trước rằng mức tăng trưởng cost-per-click giảm 12% do các yếu tố như "sự chuyển dịch giữa điện thoại, tablet và desktop, giữa thị trường mới nổi và đã phát triển, giữa trang chủ google.com với mạng lưới dịch vụ của chúng ta".

Khi Android, iPhone và những nền tảng di động khác phát triển, mọi người dùng Instagram để chia sẻ hình ảnh thay cho Flickr hay Picasa. Họ dùng Foursquare để check-in địa điểm. Một điểm cần nhấn mạnh là không phải dịch vụ mới nào cũng có thể triệt tiêu hay khai tử dịch vụ cũ vì mỗi dịch vụ đều đóng vai trò riêng và đáp ứng nhu cầu riêng của mỗi người. Nhưng xu hướng dùng ứng dụng di động, truy cập web di động, chơi game di động... là điều hiển nhiên đang diễn ra và không ai có thể phủ nhận. Nó giống như khi báo điện tử ra đời, nhiều người nói rằng họ vẫn thích đọc báo giấy hơn, tuy nhiên báo điện tử đã thay đổi rất nhiều cách con người theo dõi tin tức hàng ngày. Tương tự, khi smartphone thịnh hành, không ít người khẳng định thích xem nội dung trên màn hình to như laptop, desktop hơn, nhưng rõ ràng lượng người đọc qua di động vẫn tăng lên không ngừng vì sự thuận tiện và dễ dàng chia sẻ mà các thiết bị khác không đáp ứng được. Trong thế giới đó, quảng cáo dựa trên pageview, cửa sổ pop-up... và các mô hình khác trên web không còn phát huy tác dụng.

Các công ty ra đời trong kỷ nguyên web và đã tập trung đầu tư phát triển nội dung trên môi trường web sẽ sớm phải tìm hướng đi mới. Facebook đang bị thách thức bởi sự chuyển dịch này (và họ phải bỏ 1 tỷ USD để mua Instagram). Google cũng đang bị thách thức bởi sự chuyển dịch này (sự phổ biến của Android vừa là niềm tự hào với Google, vừa là "tội đồ" khi thúc đẩy xu hướng mới). Yahoo về mặt nào đó đã bị "xóa sổ" vì không bắt kịp xu thế mới.

Ngoài việc tạo ứng dụng mobile, các công ty cần nghĩ cách kiếm tiền từ ứng dụng đó. Ảnh: Hubspot.

Trong hồ sơ IPO, Facebook cũng thừa nhận: "Số lượng người sử dụng Facebook trên các sản phẩm di động, nơi chúng tôi chưa đặt quảng cáo, đang tăng mạnh. Nếu người dùng tiếp tục truy cập ứng dụng di động thay vì qua máy tính cá nhân, và nếu chúng tôi không có khả năng triển khai được các chiến lược có thể kiếm ra tiền dựa trên lượng người dùng đó, doanh thu và kết quả tài chính của chúng tôi có thể bị ảnh hưởng một cách tiêu cực".

Xu hướng này mới chỉ đang manh nha và chưa tác động mạnh đến mô hình web truyền thống, nhưng cũng là lúc để các công ty dịch vụ và nội dung Internet lên kế hoạch xây dựng chiến lược mới nhằm xác định vị trí và kiếm tiền từ di động, nếu không họ sẽ sớm bị bỏ lại phía sau. Tuy nhiên, đây cũng là bài toàn khó vì ngay cả những hãng lớn như Facebook, Google, Twitter và các ứng dụng mobile miễn phí như Instagram, Foursquare vẫn đang đau đầu tìm cách kiếm lời từ kho người dùng khổng lồ trên smartphone của họ.